Dlaczego ptaki siedzące na liniach wysokiego napięcia nie razi prąd? Ptaki lubią obierać wysokie miejsca, z których mogą obserwować okolicę z góry lub też – jeśli jest ku temu odpowiednia pora – wyśpiewywać serenady. Stąd też chętnie siadają na liniach wysokiego napięcia.
Dodano: Przez: EHC Karol Zagajewski Stawianie sieci energetycznych wiąże się z szeregiem prac budowlanych. W trakcie ich trwania często korzysta się z pomocy podnośników koszowych i żurawi samojezdnych. Dowiedz się, w przypadku jakich rodzajów linii energetycznych używa się właśnie tych maszyn. Rodzaje linii energetycznych ze względu na sposób ich prowadzenia Ze względu na sposób prowadzenia (nad lub pod powierzchnią) wyróżniamy ich dwa rodzaje: Kablowe linie energetyczne Najczęściej prowadzi się je pod ziemią. Przewody są wtedy umieszczane we wcześniej przygotowanych kanałach kablowych lub specjalnie wykonanych konstrukcjach. Często w procesie budowania takich podziemnych instalacji wykorzystuje się dźwigi samojezdne. Pomagają one w umieszczeniu np. rur w wykonanym głębokim wykopie w ziemi. Napowietrzne linie energetyczne Przewody podczas budowy umieszcza się na wolnym powietrzu. Kable są przymocowywane do metalowych słupów lub innych konstrukcji stalowych. W tym przedsięwzięciu często wykorzystuje się jednocześnie żurawia samojezdnego i podnośnik koszowy. Dźwig wspiera przenoszenie i ustawianie wsporników (belek). Zwyżka natomiast pomaga Ekipie dostać się na wysokość w celu scalenia konstrukcji i przymocowania kabli. Oznaczenie linii energetycznych Linie energetyczne są oznakowane różnymi symbolami. Wyróżnia się sieci: NN – najwyższego napięcia, WN – wysokiego napięcia, SN – średniego napięcia, nn – niskiego napięcia. Należy pamiętać, że w przypadku prac konserwatorskich przy tych konstrukcjach (każdego rodzaju), gdzie wykorzystuje się podnośniki koszowe i dźwigi, działania powinny być wykonywane na wyłączonej instalacji. Międzynarodowa realizacja podnośnikiem koszowym H-70 przy rozbudowie sieci napowietrznych Początek stycznia. Jak zaczynać nowy rok to z przytupem. Nasz menedżer odbiera telefon: – Dzień dobry. Znalazłem na Państwa stronie informację, że macie na stanie zwyżkę o wysokości 70 metrów. Jesteśmy właśnie w trakcie przygotowywania się do zlecenia w Holandii, gdzie będziemy potrzebować aż 6 takich maszyn. Stąd mój telefon. Jak wynika z dalszej rozmowy realizacja dotyczy rozbudowy sieci napowietrznej. Do montażu będą wykorzystywane właśnie podnośniki koszowe. Ze względu na wysokość instalacji jest potrzebna zwyżka o zasięgu minimum 50 metrów w górę. Wykonanie zadania przewidziano na okres 1,5 miesiąca. – Ok. Wszystko jasne. Postaram się do Pana wrócić z wyceną i potrzebnymi informacjami jak najszybciej. Zlecenie po załatwieniu wszystkich formalności jest przez nas przyjęte. Szczegóły udaje się ustalić i dograć w krótkim czasie. Teraz pozostaje czekać aż rozpocznie się realizacja. 15 stycznia. Ruszamy w drogę. Na sam początek podnośnik koszowy czeka długa wycieczka. Nasz operator Przemek musi przejechać nim aż do Holandii. Zajmuje mu to 2 dni. Na miejscu od razu wita go kierownik tego projektu, Polak, Pan Michał: – Cześć! Jak pewnie wiesz ma tutaj powstać kilkanaście słupów WN (wysokiego napięcia). Dzień zawsze rozpoczynamy od pomiaru wiatru. Często ogranicza on nasze prace. Jeśli jest ok, ruszamy z robotą. Dzisiaj akurat warunki są odpowiednie. Ekipa zaraz Ci pokaże, gdzie ustawić się zwyżką i w które miejsca przemieszczać obudowaną platformę. Wszystko jasne. Nasz operator wysięgnika rozmawia teraz z pracownikami, którzy zajmą się montażem. Ustalają szczegóły. Konstrukcja stalowa już stoi. Zadaniem Przemka będzie sterowanie koszem podnośnika wokół filara. Kable muszą zostać przypięte z przodu, a później z drugiej strony słupa. – Możemy ruszać – mówią entuzjastycznie robotnicy po wejściu do obudowanej platformy i przypięciu się za pomocą lonży do punktu asekuracyjnego. Przemek porozumiewa się z nimi przez krótkofalówkę. To ułatwia kontakt, szczególnie, że Ekipa znajduje się 50 metrów nad ziemią. Zgodnie z założeniami najpierw podjeżdżają z przodu słupa. Tam montowany jest cały system okablowania wraz z osprzętem. Następnie kosz zwyżki powoli zostaje przesunięty na drugą stronę. Tam cała akcja montażowa powtarza się od nowa. Roboty przy jednym słupie WN trwają 6 – 8 godzin. Później następuje jeszcze dokładne sprawdzenie powstałej konstrukcji. Na tym zleceniu spędzamy 2 miesiące. Więcej niż zakładaliśmy, ze względu na pogodę. Wiatr czasem płata figle i realizacja podnośnikiem koszowym musi zostać wstrzymana. Zwyżka do prac przy sieciach napowietrznych? Mamy doświadczenie we współpracy z takimi tematami. Wykonaliśmy już setki zleceń, w których nasze zwyżki wspierały takie realizacje. Często z pomocą żurawi samojezdnych. Potrzebujesz któregoś z tych sprzętów? Zadzwoń: +48 502 602 577. Chętnie doradzimy i pomożemy!
W rezultacie Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC), która w 2002 r. pod patronatem Światowej Organizacji Zdrowia sporządziła raport na ten temat i uznała, że pola magnetyczne o częstotliwości i natężeniach zbliżonych do tych, jakie występują wokół linii wysokiego napięcia, są przypuszczalnym (a nie całkowicie pewnym
Spis treściPrace w pobliżu linii wysokiego napięcia – o czym warto pamiętać?Prace na wysokości a podesty ruchomeAspekt pierwszy: wyznaczanie niebezpiecznej strefy Aspekt drugi: prace na obszarze strefy chronionej Prace na wysokości, które wykonywane są w pobliżu linii wysokiego napięcia oraz urządzeń elektroenergetycznych, należą do grupy niebezpiecznych. Niedostosowanie się do zasad może skutkować porażeniem prądem, a tym samym śmiercią pracownika. Oto kilka reguł, które powinno się przestrzegać w celu zapewnienia sobie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Prace w pobliżu linii wysokiego napięcia – o czym warto pamiętać? Pracownicy, których zadaniem jest obsługa ruchomych podestów oraz ładowarek teleskopowych w pobliżu między innymi przewodów, linii czy też urządzeń elektrycznych, mogą być narażeni na niebezpieczeństwo. Najczęściej do wypadków w pracy dochodzi, gdy zabraknie odpowiedniej konserwacji maszyny czy też operator sprzętu wykona błędny manewr, dotykając częścią maszyny przewodu pod napięciem lub zrywając go całkowicie. Niebezpieczne mogą okazać się również słupy elektroenergetyczne, które mogły zostać uszkodzone podczas nawałnicy czy też przez człowieka. Należy również zaznaczyć, iż zagrożenie stanowią przeskoki napięcia z urządzeń lub przewodów na ludzi czy też elementy maszyny, które przewodzą prąd. Prace na wysokości a podesty ruchome Podesty ruchome, które produkowane są np. przez firmę Riwal, zostały odpowiednio dostosowane do pracy na wysokości. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, iż nawet najlepszy dźwig lub inna maszyna, nie zastąpią odpowiedzialnego myślenia i postępowania operatorów. Muszą oni bowiem zachować szczególną ostrożność, a także przejść profesjonalne przygotowanie, zanim zasiądą za sterami maszyny. Linie wysokiego napięcia oraz urządzenia elektroenergetyczne stanowią duże zagrożenie. Jednak zachowanie odpowiednich norm bezpieczeństwa pozwala to niebezpieczeństwo skutecznie zminimalizować. Aspekt pierwszy: wyznaczanie niebezpiecznej strefy Zanim zostaną rozpoczęte roboty, konieczne jest wyznaczenie strefy niebezpiecznej w pobliżu urządzeń oraz instalacji elektrycznych. Obowiązkowym elementem bezpiecznej pracy jest także odgrodzenie oraz oznakowanie obszaru zagrożonego tak by współpracownicy i osoby postronne zdawali sobie sprawę z grożącego im niebezpieczeństwa. Wielkość terenu chronionego określona jest w przepisach BHP. Według nich strefę niebezpieczną mają wyznaczać odległości mierzone od skrajnych przewodów w poziomie. Wygląda to następująco: linie o napięciu znamionowym, które przekracza 1 kV – 3 metry, linie o napięciu nieprzekraczającym 30 kV – 10 metrów, linie o napięciu powyżej 30 kV – 15 metrów, linie o napięciu przekraczającym 110 kV – 30 metrów. Operatorzy są także zobowiązani do tego, aby znać inne podstawowe zasady bezpieczeństwa. Wśród nich wymienić należy to, iż podesty ruchome na obszarze linii wysokiego napięcia, nie mogą znajdować się bezpośrednio pod napowietrznymi przewodami elektroenergetycznymi. Aspekt drugi: prace na obszarze strefy chronionej Czasami zdarza się tak, iż obszar robót zlokalizowany jest w obrębie strefy chronionej. W takich przypadkach konieczne jest uzgodnienie warunków pracy z użytkownikiem linii, czyli lokalną spółką dystrybucyjną (linie o napięciu od 0,4 do 110 kV) lub operatorem systemu przesyłowego (linie o napięciu 220 kV i 400 kV). Gdy jest to możliwe, powinno się odłączyć urządzenia oraz sieci od energii. Ponadto można posłużyć się zastosowaniem specjalnych osłon, a także wyznaczeniem maksymalnego zasięgu wysięgnika, który ma podnośnik. Przyjmuje się, iż przy rozłożonym wysięgniku od betonowych słupów energetycznych należy zachować odległość 15 metrów, od słupów drewnianych zaś 9 metrów. Każdy operator podestów ruchomych powinien posiadać uprawienia nadawane przez Urząd Dozoru Technicznego. Kluczem do sukcesu jest zarówno przeszkolona kadra pracownicza, jak i odpowiednie informowanie o planie działania w sytuacjach alarmowych. W naszej ofercie dostępny jest podest roboczy teleskopowy spalinowy, gotowy do pracy nie tylko na terenie Warszawy. Zapraszamy do kontaktu i współpracy na najwyższym poziomie. DŹWIGI i PODNOŚNIKI Sp. z 02-237 Warszawa, ul. Instalatorów 7c, NIP 9512359045, REGON: 146263730, KRS: 0000430334, Kapitał zakładowy: PLN, Prezes Zarządu – Dariusz Kujawa Copyright © by 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone! Wynajmij dźwig i żurawia - Warszawa, Łódź, Radom, Płock, Lublin projekt: Top
praca fizyczna z wydatkiem energetycznym: promieniowce termofilne, grzyby pleśniowe i inne pleśniowce o działaniu (np. obsługa maszyn z odsłoniętymi częściam i wirującymi, suwnic, żurawi samojezdnych, prace przy liniach napowietrznych niskiego, średniego i wysokiego napięcia, wózki widłowe – wysokość unoszenia Ustalanie pasa technologicznego, oddziaływanie na środowisko linii elektroenergetycznych najwyższych napięć oraz problemy przy projektowaniu inwestycji w ich sąsiedztwie. Jednym z podstawowych elementów przesyłowego sytemu elektroenergetycznego są linie elektroenergetyczne najwyższych napięć (NN). Są to obiekty budowlane składające się ze słupów, najczęściej o konstrukcji kratowej, i rozwieszonych pomiędzy nimi przewodów. Część terenu zajmowanego przez linię (fundamenty słupów) jest całkowicie wyłączona z możliwości zagospodarowania, a na części występują pewne ograniczenia w użytkowaniu. Dlatego trasy nowych linii są projektowane w taki sposób, by w ich pobliżu nie występowała zabudowa, w szczególności mieszkaniowa. Jednak nie da się wykluczyć, że po wybudowaniu i oddaniu linii do eksploatacji w jej sąsiedztwie pojawią się budynki. Lokalizacja wszelkich obiektów budowlanych, jak również zmiana sposobu zagospodarowania terenu pod linią i w jej sąsiedztwie, wiążą się z koniecznością uzgodnienia inwestycji planowanych przez właściciela nieruchomości z właścicielem linii najwyższych napięć (tj. 220 kV, 400 kV i 750 kV). W Polsce są nim Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA (PSE) – operator systemu przesyłowego. Rysunek. 1. Plan sieci elektroenergetycznej najwyższych napięć w polskim Krajowym Systemie Elektroenergetyka. Pojęcie pasa technologicznego – po co je wprowadzono, jakie są standardowe szerokości pasów technologicznych Linia elektroenergetyczna NN jest źródłem oddziaływania na środowisko poprzez emisję pola elektromagnetycznego oraz hałasu. Przekroczenia ich dopuszczalnych poziomów mogą mieć miejsce na obszarze znajdującym się pod przewodami linii lub w ich pobliżu. Obszar ten jest określany jako pas technologiczny. Jest to teren, na którym występują ograniczenia związane z zagospodarowaniem nieruchomości ( zakaz wznoszenia budynków przeznaczonych na stały pobyt ludzi). Szerokość pasa technologicznego linii NN (Tabela 1.) zależy przede wszystkim od napięcia znamionowego linii i rodzaju (serii) zastosowanych słupów. Tabela 1. Szerokości pasów technologicznych pod liniami NN Lp. Rodzaj linii Szerokość pasa technologicznego 1 Linie 220 kV, jedno- i dwutorowe 50 m (2×25 m)* 2 Linie 400 kV oddane do użytkowania po 2010 r. 70 m (2×35 m)* 2 Linie dwutorowe 400 kV wybudowane na słupach serii Z52 60 m (2×30 m)* 3 Linie 400 kV wybudowane do 1998 r. 80 m (2×40 m)* 4 Linia 750 kV 140 m (2×70 m)* * szerokość pasa technologicznego wynosi 50 m, tzn. po 25 m od osi linii w obie strony. Poza tym obszarem nie występuje niekorzystne oddziaływanie na środowisko i są spełnione wymagania określone dla terenów zabudowy mieszkaniowej, zatem brak jest podstaw do ograniczania sposobu zagospodarowania bądź wyłączania z użytkowania terenu o większej powierzchni. Przepisy z zakresu ochrony środowiska będą spełnione również na tarasach i balkonach budynków mieszkalnych zlokalizowanych tuż za pasem technologicznym. Stawianie budynków mieszkalnych lub innych budynków przeznaczonych na stały pobyt ludzi nie jest dopuszczone jedynie w obrębie pasa technologicznego. Warto zwrócić także uwagę, że istnieją obiekty budowlane, dla których nie można wykazać się przepisami wprost określającymi w jakiej odległości od linii elektroenergetycznej mogą zostać wybudowane, ale ze względu na swój charakter nie powinny się one znajdować w pasie technologicznym linii (np. place zabaw). Oddziaływanie linii najwyższych napięć na środowisko a szerokość pasa technologicznego linii Odziaływanie pola elektromagnetycznego W zakresie emisji pola elektromagnetycznego linia powinna spełniać wymagania podane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 19 grudnia 2019 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku ( 2019 poz. 2448). Dla miejsc dostępnych dla ludzi (wszelkie miejsca, do których dostęp nie jest zabroniony) dopuszczalny poziom składowej elektrycznej wynosi 10 kV/m, a wartość składowej magnetycznej 60 A/m. Natomiast dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową ustalono odpowiednio poziomy 1 kV/m i 60 A/m. Przy ustalaniu szerokości pasów technologicznych uwzględnia się zasięg oddziaływania pola elektrycznego. Oddziaływanie pola magnetycznego nie ma na to wpływu. Jest to spowodowane ograniczeniem składowej magnetycznej do wartości poniżej dopuszczalnej poprzez zachowanie odpowiednich odstępów przewodów fazowych od ziemi. W przypadku wszystkich linii elektroenergetycznych NN, poprzez zachowanie odpowiedniej odległości przewodów fazowych od powierzchni ziemi przy największym możliwym ich zwisie, składowa elektryczna nie przekracza wartości 10 kV/m na wysokości 2 m nad powierzchnią ziemi. Pod i w otoczeniu linii napowietrznej najwyższych napięć występują natomiast obszary, na których składowa elektryczna przekracza 1 kV. Zasięg tego obszaru jest różny na poszczególnych odcinkach linii ze względu na zmienną wysokość przewodów nad ziemią. Rysunek 2. Graficzne przedstawienie pasa technologicznego linii 400kV. Odziaływanie hałasu Linie elektroenergetyczne o napięciu 400 kV są źródłem hałasu głównie podczas złych warunków atmosferycznych. W czasie dobrej pogody nie powodują uciążliwości akustycznej i zazwyczaj poziom wytwarzanych przez nie dźwięków jest porównywalny z poziomem tła środowiska. Hałas linii 220 kV nie jest uciążliwy i wynosi poniżej 40 dB(A) w odległości 15 m od linii. W zakresie emisji hałasu każda linia powinna spełniać wymagania Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku ( 2007 nr 120 poz. 826). Aspekty eksploatacyjne linii Pas technologiczny zabezpiecza potrzeby eksploatowania linii NN. Istniejące linie NN wymagają prowadzenia odpowiednich zabiegów modernizacyjnych, remontowych oraz eksploatacyjnych w celu utrzymania ich sprawności technicznej oraz zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania linii, ludzi i infrastruktury. Dla prac wykonywanych na słupie wymagany jest dostęp do nieruchomości w otoczeniu stanowiska słupa, natomiast dla prac związanych z wymianą przewodów lub w przypadku awarii (np. naprawa lub zerwanie przewodu) niezbędny jest dostęp do wszystkich działek znajdujących się w pasie technologicznym. Nawet podczas drobnych napraw przy przewodach konieczne może być postawienie w otoczeniu linii podnośnika lub innego sprzętu albo opuszczenie przewodu. Przy ekstremalnych zjawiskach atmosferycznych w skrajnych przypadkach może dojść do złamania słupa i konieczne jest zastosowanie ciężkiego sprzętu i wysokich dźwigów. Normy Inne ograniczenia zabudowy i zagospodarowania terenu w najbliższym otoczeniu linii wynikają z norm dotyczących projektowania linii elektroenergetycznych. Do linii 220 kV i 400 kV wybudowanych w ubiegłym wieku jest stosowana norma PN-E-05100-1:1998 (dalej norma). Określa ona wymagania w zakresie minimalnych dopuszczalnych odległości przewodów linii w przypadku skrzyżowań i zbliżeń z budynkami oraz innymi obiektami, takimi jak drogi, tory kolejowe itp. Wymagania te przekładają się na ograniczenia w sposobie użytkowania nieruchomości w najbliższym sąsiedztwie linii. Stosowane są również przy uzgadnianiu lokalizacji nowych obiektów w pobliżu istniejących linii. Jest to niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, jak i niezakłócania pracy linii. Norma nie zezwala na stawianie pod i w otoczeniu linii budynków, w których na stałe mogą przebywać ludzie. Odległość pozioma przewodu od budynków zależy od konstrukcji linii w miejscu usytuowania danego obiektu i jest określana indywidualnie dla każdego przypadku. Można przyjąć, że wymagania normy w zakresie odległości poziomych będą spełnione dla większości obiektów znajdujących się ok. 8-9 m od rzutu skrajnego przewodu fazowego linii 400 kV i ok. 6-7 m licząc od rzutu skrajnego przewodu fazowego linii 220 kV. Wyjątkiem od tych zasad są obiekty zawierające materiały niebezpieczne pożarowo lub strefy zagrożenia wybuchem, stacje paliw czy parkingi. Przy określaniu pasa ograniczającego swobodne użytkowanie nieruchomości należy przyjąć, że sposób zagospodarowania nieruchomości i prowadzenia prac budowlanych w otoczeniu linii elektroenergetycznej może ulec zmianie. Wobec powyższego należy zakładać maksymalne odległości. Polecamy również: Słupy elektroenergetyczne – normy, trwałość Jak łatwiej naprawiać i eksploatować napowietrzne linie elektroenergetyczne Lokalizacja elektroenergetycznych linii napowietrznych wysokiego napięcia Nieprawidłowości przy projektowaniu inwestycji budowlanej w pobliżu linii elektroenergetycznych NN Na etapie projektowania inwestycji, inwestor zobowiązany jest do opracowania projektu zagospodarowania działki lub terenu. Przed wydaniem pozwolenia na budowę właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza zgodność projektu z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy oraz przepisami. Mapy do celów projektowych często nie pokazują przebiegu linii NN ze względu na skalę w jakiej jest przygotowany plan oraz sposób oznaczania linii NN (oznaczone są jedynie słupy, natomiast przy rozpiętości przęsła rzędu 400-500 m zdarza się, że żaden ze słupów brzegowych nie jest widoczny). Może to prowadzić do niezgodności w zakresie zachowania odległości sytuowanego obiektu od zlokalizowanej w tym obszarze linii i budowy budynków mieszkalnych lub innych budynków przeznaczonych na stały pobyt ludzi w pasie technologicznym linii. W pasie technologicznym linii obowiązuje zakaz lokalizacji: budynków mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej typu szkoła, szpital, internat, żłobek, przedszkola i innych o zbliżonym charakterze; obiektów budowlanych przeznaczonych na stały pobyt ludzi; obiektów budowlanych zawierających materiały niebezpieczne pożarowo, stacji paliw i stref zagrożonych wybuchem; hałd, nasypów oraz sadzenia roślinności wysokiej pod linią. Elektrownie wiatrowe należy lokalizować tak, aby odległość każdej turbiny wiatrowej od linii elektroenergetycznej NN, określana jako odległość najbardziej skrajnego elementu turbiny wiatrowej (krańców łopat turbiny) od osi linii, nie była mniejsza niż trzykrotna średnica koła (3xd) zataczanego przez łopaty turbiny wiatrowej. Teren w pasie technologicznym linii nie może być kwalifikowany jako teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową ani jako teren związany z działalnością gospodarczą (przesyłową) właściciela linii. Wszelkie zmiany w kwalifikacji terenu w obrębie linii i w jego najbliższym sąsiedztwie powinny być zaopiniowane przez właściciela linii. Istnieją obiekty budowlane, dla których nie można wykazać się przepisami wprost określającymi w jakiej odległości od linii elektroenergetycznej mogą zostać wybudowane, ale ze względu na swój charakter nie powinny się one znajdować w pasie technologicznym linii (np. place zabaw). Czy teren pod linią i w sąsiedztwie linii można użytkować? Poza aspektami związanymi z lokalizacją budynków, nie istnieją istotne ograniczenia w zagospodarowaniu terenów pod linią. Teren ten można wykorzystywać do wszelkiego rodzaju upraw polowych z użyciem maszyn i sprzętu rolniczego. Ograniczeniem tutaj jest jedynie maksymalna wysokość pojazdów czy maszyn, która nie powinna przekraczać 4,5 metra. W przypadku konieczności użycia wyższego sprzętu, niezbędne jest uzgodnienie warunków ich zastosowania z właścicielem linii. Fot. Pod linią najwyższych napięć można bez przeszkód prowadzić uprawy rolne i hodować zwierzęta. Mając na uwadze, że istniejące linie NN mają spełniać wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa i norm oraz wymagać będą w przyszłości przeprowadzenia odpowiednich zabiegów eksploatacyjnych i modernizacyjnych, dla określenia szerokości pasa technologicznego przyjęto maksymalne wartości i określono jego szerokości zgodnie z tabelą nr 1 powyżej. Wydział Kontroli i Eksploatacji Sieci Departament Eksploatacji Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA Poprzez podnoszenie napięcia układ zyskuje na sprawności. Podobny przykład można znaleźć w energetyce. Podnoszenie napięcia na liniach wysokiego napięcia nawet do 100 tys Voltów umożliwia przesył energii na duże odległości z minimalnymi stratami używając do tego jednocześnie względnie niedużych przewodów. Zakład Energetyczny chce przeprowadzić linię wysokiego napięcia przez moją posesję do nowo tworzonych działek budowlanych. Chciałbym się dowiedzieć (zapytać) czy mogę sie ubiegać o jakieś jednorazowe odszkodowanie czy coś w tym rodzaju? Kabel będzie przebiegał przez całą długość mojej posesji jak to wygląda od strony prawnej i finansoewej?Tego typu inwestycja przedsiębiorcy (zakładu energetycznego) wymaga porozumienia (umowy) pomiędzy nim a Panem jako właścicielem nieruchomości, przez którą będzie poprowadzona linia wysokiego napięcia. Zgoda na przeprowadzenie linii przesyłowych może być udzielona w formie ustanowienia odpłatnej lub nieodpłatnej służebności przesyłu (art. 3051 Kodeksu cywilnego), zawartej w formie aktu notarialnego. Jest to tzw. ograniczone prawo rzeczowe, które obciąża całą nieruchomość, mimo, że w przypadku napowietrznego urządzenia liniowego, wykonywane jest na oznaczonym obszarze („pas gruntu o trwałym, ograniczonym sposobie korzystania z nieruchomości”). Służebność wpisywana jest w Dziale III księgi wieczystej nieruchomości obciążonej. Należy pamiętać, iż właściciel nieruchomości nie może wypowiedzieć służebności w drodze jednostronnego oświadczenia woli. Ma to znaczenie w przypadku sprzedaży gruntu, bo wówczas służebność przesyłu i tak pozostaje w mocy, co może mieć wpływ na zmniejszenie wartości nieruchomości, więc powinno zostać uwzględnione przy określaniu stawki wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Formę wynagrodzenia ustalamy dowolnie, zarówno jako jednorazową wypłatę, jak i czynsz miesięczny, kwartalny lub roczny. Korzystniejsza z punktu widzenia właściciela nieruchomości obciążonej jest forma czynszu okresowego, ponieważ kwota czynszu może być wówczas waloryzowana, np. wskaźnikiem inflacji, lub zależeć od wzrostu wartości gruntu. Działania należy zacząć od negocjacji z przedsiębiorstwem energetycznym. W tym celu należy zwrócić się z pismem do zakładu energetycznego, w którym zażądamy informacji na temat celu, zakresu i obszaru planowanego trwałego zajęcia naszego gruntu oraz parametrów instalowanych urządzeń (np. słup energetyczny nr … linii 110 kV o numerze … relacji … wraz z trakcją elektryczną długości …). Po uzyskaniu powyższych danych, należy przedstawić przedsiębiorstwu propozycję współpracy i uregulowania stanu prawnego korzystania z naszej nieruchomości oraz proponowane przez nas zasady udostępniania gruntów na cele budowy, eksploatacji i remontów infrastruktury, w tym przypadku służącej do przesyłania energii. Treść umowy (również rekomendowanej umowy przedwstępnej) powinna uwzględniać zakres przeprowadzanych prac (w tym, czas ich trwania oraz szacunkową częstotliwość prac konserwatorskich w przyszłości), szacunkowy geodezyjny obmiar trwałego wyłączenia i współużytkowania gruntu wraz ze strefą ochronną i drogami dojazdowymi oraz stawkę wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Jak już zostało wspomniane, czynsz/wynagrodzenie może uwzględniać wiele elementów i w każdym przypadku będzie inny. Co do zasady, przy ustalaniu wysokości czynszu bierze się pod uwagę szerokość pasa energetycznego. Przy linii średniego napięcia (od 15 kV do 30 kV) wynosi on od 3 m do 4 m, a dla linii wysokiego napięcia (110 kV, 220 kV i 400 kV) - od 9 do 15 m. Szerokość drogi dojazdowej do pasa energetycznego zawsze wynosi 2,5 m. Ostateczna stawka zależy też od rodzaju gruntów zajętych pod inwestycję, stopnia wpływu na nie planowanej infrastruktury oraz powodowanych uciążliwości dla właściciela i ograniczeń jego praw (np. zmniejszenie wartości nieruchomości, wpływ urządzeń na zdrowie ludzi i zwierząt, tzw. szkody środowiskowe, względy estetyczne, znoszenie uciążliwości wynikających z prawa wejścia przedsiębiorstwa w celu konserwacji i przeprowadzenia napraw oraz wynikłe stąd szkody, ograniczenia możliwości zabudowy, hodowli, utrata plonów i in.). Jak widać, być może konieczne będzie zwrócenie się do biegłego rzeczoznawcy o operat w tym zakresie. Pomocną wskazówką przy ustalaniu stawki wynagrodzenia mogą być też uchwały Sądu Najwyższego, które wskazują, że: „Wynagrodzenie za korzystanie z części nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe powinno odpowiadać stawkom rynkowym za korzystanie z rzeczy tego samego rodzaju, którymi są czynsze najmu (dzierżawy)”; „Stawki czynszu najmu (dzierżawy) powinny uwzględniać sposób i częstotliwość korzystania z powierzchni gruntu w strefie ochronnej przez przedsiębiorstwo przesyłowe tzn. powinny być proporcjonalne do stopnia ingerencji przedsiębiorstwa w prawa własności”. O ile w toku wymiany pism i argumentów, strony nie dojdą do porozumienia, pozostanie wyłącznie droga sądowa, tj. zwrócenie się z wnioskiem o ustanowienie służebności przesyłu w drodze orzeczenia sądowego (art. 3052 Kodeksu cywilnego). W takim przypadku sąd ustali również wysokość wynagrodzenia dla właściciela nieruchomości. Przydatne przepisy: • Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny ( z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.); • Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. – Ustawo o gospodarce nieruchomościami ( z 2004 nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Aby zapewnić wytrzymałość napięcia wysokiej częstotliwości, test wysokiej częstotliwości przeprowadzany jest na urządzeniach wysokiego napięcia. Test udarowy lub test impulsowy Może występować duży wpływ falowania lub oświetleniana liniach przesyłowych. Jakie warunki należy spełnić aby wykonywać prace pod liniami wysokiego napięcia?Warunki pracyBHP w różnych branżach 29 września 2020 Maszyny i urządzenia Budownictwo Energetyka i górnictwo Pytanie: Pracownicy mają zadanie wykonywania rozbudowy podstacji trakcyjnej, pracując pod czynną linią 110kV, której nie można wyłączyć na czas prowadzonych prac. Praktycznie plac budowy leży dokładnie pomiędzy czynnymi liniami wysokiego napięcia 110 kV i biegną one w obrysie placu budowy. Do wykonywania tych prac niezbędne jest wykorzystanie ciężkiego sprzętu budowlanego. Nie ma możliwości zapewnienia bezpiecznej odległości pracy. Linia wisi na wysokości 9 m, a prace muszą być wykonane w maksymalnej odległości ok 4 m od skrajnego przewodu linii. Co w takiej sytuacji należy zrobić, aby można było wykonać prace? Czy sporządzenie IBWR do opisanego przypadku, mimo wszystko nie będzie złamaniem przepisów?Autor: Lesław Zielińskibyły główny inżynier zarządzaniabezpieczeństwem pracy, rejestrowanyaudytor pomocniczy SZBP wg ISRSPozostało jeszcze 85 % treściAby zobaczyć cały artykuł, zaloguj się lub zamów dostęp. Uzyskaj dostep do Portalu BHP a wraz z nim: Indywidualne konsultacje ze specjalistami ds. BHP - gwarancja Twojego bezpieczeństwa – odpowiedzi w 48 godzin. W każdym miesiącu możesz zadać 1 pytanie Aktualne informacje o zmianach w prawie i ujednolicone akty prawne (24h/dobę) Baza ponad 5 000 porad prawnych i artykułów o tematyce BHP Dokumenty, instrukcje formularze i wzory to oszczędność Twojego czasu - możesz je edytować do swoich potrzeb! Uzyskaj dostęp do portalu Jeśli posiadasz już kontozaloguj się: Autor: Lesław ZielińskiOd 1997 roku zajmuje się tematyką oceny ryzyka zawodowego, zarządzania bhp, pracy służby bhp. Były główny inżynier zarządzania bezpieczeństwem pracy w KGHM Polska Miedź SA - O/ZG ”Lubin” . Rejestrowany audytor pomocniczy SZBP wg ISRS. Autor wielu opracowań kart oceny ryzyka zawodowego, instrukcji i programów szkoleń bhp dla różnych stanowisk pracy w przemyśle i usługach. Prowadzi szkolenia otwarte oraz dedykowane z zagadnień bhp. Autorzy projektu zwracają także uwagę na stacje elektroenergetyczne, których na liniach średniego napięcia jest 256 591. Końcowym akcentem będą same stacje ładowania, z których wiele może zostać zbudowanych przez OSD. Według ustawy ma powstać 6000 punktów ładowania o normalnej mocy i 400 tzw. szybkich ładowarek. Przy pracy z wysokimi napięciami należy zachować szczególną ostrożność (oczywiście obowiązują wszelkie zasady BHP takie jak przy pracy z napięciem 230V), do tego dochodzą dodatkowe zasady jakich należy przestrzegać a mianowicie minimalne odległości jakie należny zachować przy pracy z WN 5 kV : 1 cm; 30 kV : 5 cm; 80 kV : 20 cm; 100 kV : 50 cm. II. Czym jest wyładowanie atmosferyczne ?, trochę ciekawostek Jeśli chodzi o wysokie napięcie to najlepszym przykładem jest sama przyroda a mianowicie pioruny które powstają w wyniku gromadzenia się ogromnych ładunków elektrostatycznych w chmurach burzowych (cumulonimbus). Piorun ma zwykle postać wielkiej iskry przeskakującej między podstawą chmury burzowej a powierzchnią ziemi, do czasu gdy przeciwne potencjały wyrównają się. Burze powstają zwykle z dużych, pionowo rozbudowanych cumulonimbusów, wewnątrz których istnieją silne prądy powietrzne. Powstałe w chmurze cząstki gradu poruszają się wskutek działania ruchów powietrza wytwarzając wielkie ładunki elektryczne. Dolna część chmury zwykle jest naładowana ujemnie, zaś jej środkowa cześć posiada ładunek przeciwny. Chmura przesuwająca się nad powierzchnią ziemi powoduje, że grunt ładuje się dodatnio. Gdy napięcie pomiędzy chmurą a ziemią staje się tak wielkie, że następuje przebicie powietrza (stanowiącego dielektryk) na niebie pojawia się błyskawica. Obserwując niebo burzowe możemy dotrzeć różne rodzaje wyładowań. Niekiedy piorun widziany z ziemi może przyjąć wygląd błysku rozświetlającego chmury – jest to wyładowanie przysłonięte przez chmury. Najczęściej widujemy pioruny liniowe doziemne. Mogą one występować także jako między chmurowe. Rzadkimi zjawiskami są natomiast pioruny kuliste (bardzo ciekawe i jak dotąd nie wyjaśnione do końca zjawisko) i pioruny koralowe (udało mi się takie cudo zauważyć pewnej letniej nocy, ciekawa jest szczególnie jego barwa). Każda błyskawica (wyładowanie liniowe) początkowo ma postać pojedynczej gałęzi łączącej podstawę chmury z pewnymi punktami ziemi, powszechnie uważa się , że pioruny „wybierają” punkty najwyższe, nie do końca jest to prawdą, gdyż na to gdzie piorun uderzy ma wpływ szereg innych czynników np. wielkość gradientu elektrycznego (najchętniej pioruny tłuką w ostrza), opór powietrza (np. smuga deszczu; gorące, zanieczyszczone dymy itp.), dlatego też czasami słyszymy o wypadkach w których porażeniu ulegli ludzie znajdujący się w pozornie bezpiecznych miejscach (podczas ubiegłych wakacji taki nieszczęśliwy wypadek wydarzył się o ile mnie pamięć nie myli w Warszawie). Po chwili powstają postrzępione odgałęzienia błyskawicy, będące efektem wyładowań w odwrotnym kierunku tj. między „dodatnim”” podłożem a chmurą. Każdemu wyładowaniu w atmosferze towarzyszy grzmot. Każda błyskawica poruszająca się z prędkością 150000 km/h, o napięciu ponad 100 MV i prądzie kilkudziesięciu czy kilkuset kA ma niesamowitą moc. Błyskawica, której kanał posiada temperaturę ok. 30 000°C powoduje eksplozję powietrza. Eksplozja ta wytwarza falę uderzeniową, którą słyszymy jako grzmot. Ponieważ niektóre odgałęzienia błyskawicy położone są dalej od innych odgłos grzmotu dobiega do nas stopniowo. Nie słyszymy więc silnego trzasku, lecz głuche, długie dudnienie. Rozpatrując różnicę czasu od zaobserwowania błyskawicy do usłyszenia grzmotu możemy w dużą tolerancją oszacować odległość jaka dzieli nas od miejsca uderzenia piorunu dzieląc czas [w sekundach oczywiście przez 3 (V dźwięku w powietrzu ok. 330m/s)]. Warto wiedzieć, że w ciągu jednej sekundy na powierzchnię Ziemi uderza około 100 piorunów. Każdy piorun jest inicjowany przez wyładowanie wstęgowe ku górze tzw. wyznacznik połączenia, niekiedy można zaobserwować wolniej poruszające się powrotniki. Jak się zachować podczas burzy? Każda burza pochłania za sobą ofiary lub straty w gospodarce i przemyśle. Stosuje się coraz nowsze systemy zabezpieczeń sprzętu elektronicznego przed przepięciami burzowymi jednak nawet najnowsze zabezpieczenia w 100% nie zagwarantują bezpieczeństwa. Człowiek na szczęście nie jest narażony na przepięcia o względnie niewielkich wartościach ale w żadnym wypadku nie wolno bagatelizować zagrożeń jakie niesie za sobą burza. Podczas burzy najlepiej jest pozostać w domu (oczywiście nie trzeba wspominać, że każdy budynek powinien być wyposażony w sprawną instalację odgromową). Jeśli znajdujemy się w terenie otwartym najlepszym rozwiązaniem jest ukrycie się w samochodzie, działa to na zasadzie klatki Faradaya, jeśli natomiast nie dysponujemy samochodzikiem a burza nas dopadła to nie wolno pełnić roli najwyższego punktu w okolicy. Należy przykucnąć pamiętając o tym aby zachować jak najmniejszy rozstaw stóp, nie kłaść się na ziemi. Prądy rozpływające się w ziemi po uderzeniu piorunu mogą pomiędzy rozstawionymi stopami osiągnąć wartość kilku kV, oczywiste, że takiej wartości można nie przeżyć (wypadki takie często zdążają się na pastwiskach gdzie ofiarami są zwierzęta gospodarskie typu koń, bydło). Nie można chować się pod wysokimi drzewami, liniami WN czy też w ich pobliżu (ok. 2 x wysokość obiektu), nie przebywać w pobliżu akwenów i rzek, jeśli mieszkamy w terenie, gdzie telefon i elektryczność doprowadzone są liniami napowietrznymi to lepiej nie używać w tym czasie telefonu czy też suszarki, elektrycznej maszynki do golenia itp. a dla bezpieczeństwa cennego sprzętu elektronicznego najlepiej jest go wyłączyć z gniazd sieci energetycznej, antenowej, telefonicznej czy LAN. Jeśli burza jest nad nami a jesteśmy w domku, najlepiej pozamykać okna aby nie pastowały przeciągi. Pozostaje jeszcze kwestia bezpieczeństwa w przypadku bliskiego spotkania z piorunem kulistym. Jeśli już mamy szczęście widzieć to cudo nie można przed nim szybko uciekać, ustrojstwo lubi lecieć pod wiatr dlatego też może polecieć za nami, jeśli zbliża się w naszą stronę należy zasłonić się jakimkolwiek dielektrykiem, a następnie spokojnie go odłożyć, nie wolno uderzać pioruna kulistego – może to doprowadzić do eksplozji. III. Ochrona przepięciowa w sieciach energetycznych Przepięcia są to przejściowe wzrosty napięcia w urządzeniach elektrycznych i w sieciach nie wynikające z ustalonego stanu pracy. Są one niebezpieczne. gdyż wartość ich przekracza nieraz znacznie napięcia robocze urządzeń. Pod względem przyczyn powstania dzielimy przepięcia na zewnętrzne i wewnętrzne. Przepięcia zewnętrzne powstają wskutek oddziaływania na linie elektroenergetyczne ładunków elektryczności atmosferycznej. Przepięcia wewnętrzne powstają przy nagłych zmianach obciążenia obwodu, przy wyłączaniu nie obciążonych linii napowietrznych lub nie obciążonych transformatorów i przy zwarciach doziemnych. Przyczyną powstawania przepięć zewnętrznych czyli atmosferycznych jest po prostu burza a bezpośrednio piorun. Duża różnica potencjałów między chmurami burzowymi i ziemią; z chwilą gdy natężenie pola osiągnie wartość ok. 30 kV/cm rozpoczyna się wyładowanie do ziemi. tzw. wyładowanie wstępne. Po osiągnięciu ziemi zaczyna się wyładowanie właściwe, które posuwa się, od ziemi do chmury, wzdłuż kanału wyładowania wstępnego, przy czym wyładowanie to odbywa się z szybkością ok. 30 m(us); lus=1/1000 000 sekundy. Wyładowanie wstępne ma szybkość znacznie mniejszą, bo tylko ok. 0,15 m/us. Przez obiekt, w który uderzył piorun. przepływa prąd o wartości 1-220 kA. Czas pojedynczego wyładowania wynosi ok. 110 us. Krzywa przedstawiająca przebieg prądu piorunu wskazuje, że prąd ten szybko wzrasta i osiąga swą wartość szczytową Imax, po czym wolniej maleje do zera. Ze względu na krótki czas trwania wyładowania prąd pioruna nazywamy udarem prądowym, przy czym część krzywej, która odpowiada wzrostowi prądu, nazywamy czołem udaru, a część krzywej, która odpowiada zmniejszeniu się prądu, nazywamy grzbietem udaru. Piorun uderza zwykle w przedmioty znajdujące się najwyżej nad ziemią, dobrze z nią połączone elektrycznie, a więc posiadające potencjał ziemi. Dla urządzeń elektroenergetycznych najniebezpieczniejsze jest wyładowanie piorunów w linię napowietrzną, gdyż po uderzeniu piorunu rozchodzi się wzdłuż przewodów fala napięciowa o bardzo dużej amplitudzie; fala ta posuwa się z prędkością światła, a więc ok. 300 000 km/s. Wskutek tego w coraz dalszych punktach sieci pojawia się napięcie o bardzo wysokich amplitudach. Dla ochrony linii napowietrznych stosujemy przewody odgromowe zawieszone nad przewodami roboczymi i dobrze uziemione. Przy dobrze umieszczonym przewodzie odgromowym wyładowanie piorunowe następuje do niego lub bezpośrednio do jednego ze słupów linii i przy dobrym uziemieniu ładunek spływa do ziemi. Przewody odgromowe są stosowane tylko w liniach napowietrznych najwyższych napięć a w liniach o napięciu do 30 kV stosuje się te przewody tylko na odcinkach linii do 2 km począwszy od stacji. Dla ochrony odgromowej stacji stosujemy najczęściej odgromniki zaworowe. IV. Uziemiania i ochrona odgromowa Uziemienia urządzeń powyżej 1 kV. W urządzeniach o napięciu powyżej 1 kV przewody uziemiające punktów zerowych transformatorów lub generatorów, przewody fazowe linii i aparatów kompensujących prąd pojemnościowy powinny być położone oddzielnie od przewodów uziemień ochronnych, oraz być osobno przyłączone do uziomów lub do uziemiających szyn zbiorczych. Szyny te powinny być przyłączone do uziomów przynajmniej w dwóch miejscach. W urządzeniach rzędu 30 kV, przyłączanych do sieci o dużych prądach ziemno zwarciowych, opór uziemień sztucznych o dowolnej porze roku nie powinien być większy niż 0,5 Om. Uziemienia robocze i ochronne powinny być termicznie wytrzymale na przepływ prądów jednofazowego zwarcia z ziemią. W urządzeniach powyżej 1 kV przyłączonych do sieci z punktem zerowym izolowanym, z kompensacją prądów ziemno zwarciowych lub z zastosowaniem oporu w przewodach zerowych, znacznie ograniczających prąd zwarcia z ziemią, napięcie uzwojeń roboczych lub ochronnych w stosunku do ziemi przy przepływie prądu ziemno zwarciowego, nieodłączalnego automatycznie w każdej porze roku nie powinno być większe niż 250 V. W urządzeniach o napięciu powyżej 1 kV, przyłączonych do sieci, w których przewód zerowy lub fazowy jest uziemiany bezpośrednio lub przez mały opór, uziomy powinny być rozmieszczone na obwodzie obszaru zajmowanego przez urządzenie. Ze względu na wytrzymałość mechaniczną i dla umożliwienia należytych połączeń wszystkie przewody uziemiające i zerujące powinny posiadać wymiary nie mniejsze niż niżej podane urządzenia o napięciu powyżej 1 kV stalowe przewody sieci uziemiającej ułożone w ziemi: okrągłe powinny mieć średnicę nie mniejszą niż 5 mm, prostokątne przekrój nie mniejszej niż 24 mm2 i grubość nie mniejszą niż 3 mm, stalowe przewody sieci uziemiającej, ułożone w ziemi w sposób uniemożliwiający ich doglądanie przekrój nie mniejszy niż 100 mm2, a przy przewodach prostokątnych – grubość nie mniejszą niż 4 mm. V. Obciążalność prądowa przewodów Prąd elektryczny płynąc przez przewód wydziela w nim energię w postaci ciepła (I 2*R). Powoduje to wzrastanie temperatury przewodu. Przyrost temperatury przewodów nie może przekraczać wartości dopuszczalnej. Ażeby warunek ten był spełniony, przekrój przewodów musi być odpowiednio duży i to tym większy, im większa jest wartość natężenia prądu przez nie płynącego. Gdy przewody pracują pod obciążeniem nie dłużej niż 4 minuty, a następnie przerwa w pracy trwa co najmniej 6 minut, wówczas dla danego przekroju można dopuścić prądy podane w rubryce 3 tabelki. Przy tych warunkach pracy temperatura przewodów nie przekracza wartości dopuszczalnej. Dla gołych przewodów mogą być stosowane znacznie większe obciążenia niż dla przewodów izolowanych. Dopuszczalne obciążenie kabli jest na ogół większe niż przewodów w izolacji gumowej. Wartość jego zależy od sposobu ułożenia kabli. Do zabezpieczenia przewodów i kabli od nadmiernego nagrzania się spowodowanego przeciążeniem lub zwarciem stosowane są bezpieczniki topikowe oraz wyłączniki samoczynne. Bezpieczniki powinny być zainstalowane w taki sposób, aby łuk elektryczny powstający podczas działania nie był groźny dla osób przebywających w pobliżu. Zabezpieczenia przewodów należy umieszczać na początku każdej linii oraz każdego odcinka linii wykonanego przewodami o mniejszym przekroju niż odcinek poprzedni (licząc w kierunku przepływu energii). Bezpieczników można nie dawać tylko wtedy, gdy bezpiecznik na początku linii są dostosowane do najmniejszego przekroju. Bezpieczników nie wolno zakładać na przewodach uziemiających oraz przewodach zerujących przyłączonych do obudowy odbiorników. Przekrój mm2 Praca ciągła [A] Praca przerywana [A] Wartość znamionowa prądu bezpieczników topikowych służących do zabezpieczenia 0,75 9 9 6 1 11 11 6 1,5 14 14 10 2,5 20 20 15 4 25 25 20 6 31 31 25 10 43 60 35 16 75 105 60 25 100 140 80 35 125 175 100 50 160 225 125 70 200 280 160 95 240 335 200 120 280 400 225 150 325 460 260 185 380 530 300 240 450 630 350 300 525 730 430 400 640 900 500 500 760 600 VI. Przewodnictwo elektryczne gazów a) teoretyczne rozważania Jeśli chodzi o ciekawą „zabawę” z HV to dobrze jest zacząć od badania przewodnictwa elektrycznego gazów, które zależy od wielu czynników zewnętrznych. Ogrzanie lub napromieniowanie (promieniami UV, X lub radioaktywnymi) gazu w którym ma nastąpić wyładowanie iskrowe pozwala na uzyskanie dłuższej iskry, co jest związane z osłabieniem zdolności izolacyjnej gazu. zdolność izolacyjna zależy także od ciśnienia gazu. Im niższe jest ciśnienie, tym większy prąd przepływa przez gaz. Przewodzenie prądu elektrycznego przez gazy przebiega podobnie jak w cieczach – nośnikami ładunku są jony dodatnie i ujemne. W normalnych warunkach ilość jonów jest zbyt mała do przeniesienia odpowiedniej ilości ładunku, w związku z tym gazy zaliczane są do słabych przewodników elektryczności. Ilość jonów w gazie może ulec zwiększeniu pod wpływem czynników zewnętrznych, zwanych czynnikami jonizującymi. Pod wpływem czynników jonizujących w gazie powstają jony dodatnie, jony ujemne i elektrony swobodne. Silnie zjonizowany gaz ma właściwości elektryczne inne niż gazy w warunkach normalnych i nazywamy go plazmą. Plazmę o szczególnie dużej koncentracji jonów i elektronów swobodnych otrzymuje się w bardzo wysokich temperaturach, gdzie jonizacja następuje wskutek zderzeń atomów, które w wysokiej temperaturze mają wysoką energię kinetyczną. W silnych polach elektrycznych jony te, a także elektrony, mogą być przyspieszane i podczas zderzenia się ich z obojętnymi cząsteczkami powietrza powstają nowe jony. Przykładem może być wyładowanie iskrowe w maszynie elektrostatycznej. Na istniejące w powietrzu jony działają przyspieszające siły elektryczne, dzięki czemu mogą one uzyskiwać tak duże energie kinetyczne, że podczas zderzeń jonizują cząsteczki powietrza. W ten sposób liczba nośników szybko się powiększa, umożliwiając przepływ prądu elektrycznego w postaci wyładowania iskrowego. b) praktyka Można przeprowadzić ciekawe doświadczenia z specjalnymi rurkami Geisslera i Pluckera sa to szklane rurki wypełnione gazem (a samo doświadczenie jest ciekawe szczególnie wizualnie). Oczywiście nie każdy dysponuje rurkami tego typu wypełnionymi gazami. Doświadczenie takie można wykonać w prosty sposób stosując zamiast specjalistycznych rurek palniki ksenonowe od lamp błyskowych. Można także zastosować świetlówkę, ale jej wewnętrzne pokrycie warstwą luminoforu skutecznie uniemożliwi zaobserwowanie ciekawych zjawisk jakie tam zachodzą :(. Można też eksperymentować z kulami szklanymi wypełnionymi gazem. Podczas wykonywania doświadczeń odradzam stosowanie napięcia sieciowego. Posiada ono prąd na tyle duży, że w skrajnych przypadkach może nastąpić eksplozja palnika ksenonowego, a efekty na pewno będą ciekawsze przy napięciu rzędu kilku kV i prądzie zaledwie w granicach mA (czyli trzeba zbudować powielacz napięcia, w domowych warunkach najlepiej użyć do tego trafa może tego z TV, jeszcze raz przypominam o zachowaniu ostrożności !!! związanej z wysokimi napięciami). VII. Promienie katodowe Plucker stwierdził, że w rurkach do wyładowań przy ciśnieniach około miliona razy mniejszych od ciśnienia atmosferycznego, przepływowi prądu elektrycznego przez gaz towarzyszy zielonkawe świecenie rury szklanej, w miejscach naprzeciw ujemnej elektrody – katody. Wyglądało to tak, jakby katoda wysyłała jakieś nieznane promieniowanie, nazwane promieniowaniem katodowym. Wiązka promieni katodowych przebiega przez rozrzedzony gaz wypełniający rurę do wyładowań i padając na przeciwległą ściankę rury powoduje jej zielonkawe świecenie. Promienie katodowe powodują również świecenie różnych minerałów umieszczanych na ich drodze we wnętrzu rury katodowej. właściwości promieni katodowych: Pobudzają do świecenia niektóre substancje, maja pęd i energię kinetyczną, rozchodzą się po liniach prostych i nie przenikają przez przegrody metalowe. promienie katodowe powodują świecenie niektórych substancji, prom. X moga obracać wiatraczkiem (mają pęd i energię kinetyczną), przegrody uniemożliwiają przenikanie promieni X. VIII. Cewka tesli Urządzenie to nazywane bywa również Transformatorem rezonansowym Tesli. Składa się z dwóch obwodów: pierwotnego, w skład którego wchodzi transformator podwyższający napięcie sieciowe do ok. 8 – 15 kV, kondensatora, iskrownika oraz uzwojenia pierwotnego cewki. Duże wymagania stawiane są tu kondensatorom, które muszą posiadać odpowiednio mały upływ, wysokie napięcie przebicia oraz umożliwiać pracę przy dosyć dużych częstotliwościach. Obwód pierwotny może być wyposażony w dławiki zapobiegające przedostawaniu się zakłóceń do sieci energetycznej oraz iskrowniki chroniące „pierwotny” transformator przed przepięciami. W skład obwodu wtórnego wchodzi natomiast uzwojenie wtórne cewki oraz pojemności między toroidem a ziemią. Toroid połączony jest z końcem uzwojenia wtórnego cewki. Ze względu na efekt krawędziowy toroid powinien być możliwie najbardziej gładki, dlatego też rolę tą najlepiej sprawują metalowe kule, lub gładkie, metalowe rury odpowiednio wygięte, połączone i zeszlifowane. Zasada działania cewki Tesli polega na naprzemiennym ładowaniu kondensatora połówkami sinusoidy do napięcia równego napięciu przebicia iskrownika. W chwili przebicia iskrownika energia zmagazynowana w kondensatorze zostaje przekazana do uzwojenia. Powstaje równoległy obwód rezonansowy, w którym przepływ prądu możliwy jest dzięki łukowi elektrycznemu w iskrowniku. Energia przekazywana jest następnie przez pole elektromagnetyczne do obwodu wtórnego o częstotliwości rezonansowej możliwie zbliżonej do obwodu pierwotnego. Wynikiem działania cewki Tesli oprócz niesamowitych efektów wizualnych są również efekty akustyczne a także chemiczne manifestujące się powstawaniem dużej ilości ozonu. Gaz ten w większych stężeniach może działać bardzo niekorzystnie na człowieka, dlatego wszelkie próby z urządzeniem należy przeprowadzać na otwartej przestrzeni. IX. Lampa plazmowa Należy również wspomnieć kilka słów o innym, widowiskowym urządzeniu jakim jest lampa plazmowa. Działanie lampy plazmowej polega na przepływie prądu przez gaz o obniżonym ciśnieniu (w rozwiązaniach komercyjnych prawdopodobnie hel, zaś w warunkach amatorskich jest to najczęściej próżnia wewnątrz żarówki). Konstrukcja lampy plazmowej jest dosyć prosta: składa się z przetwornicy podnoszącej napięcie do wartości kilowoltów. Amatorzy najczęściej wykonują proste przetwornice na timerze 555, lub multiwibrator astabilny. Rolę transformatora WN pełni transformator odchylania poziomego od TV kluczowany MOSFETem (rzadziej tranzystorem bipolarnym). Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby zamiast prostej przetwornicy, do zasilania lampy plazmowej, wykorzystać cewkę Tesli. Efekt będzie zdecydowanie lepszy. Materiał ten miał jedynie rozjaśnić działanie cewki Tesli i lampy plazmowej. Zainteresowanych budową tych urządzeń odsyłam do licznych, polskich, stron poświęconych tej tematyce. X. Autor tekstu Autor tekstu jest Krystian Kozicki Tekst dla teksty źródłowe: Jerzy Dreszer – „Zarys Elektrotechniki” PWSZ 1973; Stanisław Gręda – „Urządzenia Elektryczne” PWSZ 1973; Jan Sawicki – „Podstawy Elektrotechniki” PWSZ 1972; Jeśli uważasz że mógłbyś dopisać coś ciekawego do tego tekstu lub lub stworzyć podobny tekst o innej tematyce napisz do nas
Alpiniści przemysłowi pracują też często na platformach wiertniczych czy przy liniach wysokiego napięcia. Kominy, wiatraki, tamy – wszędzie tam, gdzie instalacja góruje nad środowiskiem, jest zapotrzebowanie na alpinistów. Dostęp linowy stosuje się wtedy w celu prac konserwacyjnych, jak również do malowania obiektów.
Materiał Partnera Wykonywanie prac pod napięciem wiąże się ze zwiększonym ryzykiem. Konieczne jest nie tylko przestrzeganie norm i zaleceń, ale również odpowiednie wyposażenie, między innymi w odzież ochronną. Ubrania wykorzystywane do prac pod napięciem powinny chronić przed porażeniem prądem, łukiem elektrycznym oraz wysoką temperaturą, która może pojawić się podczas zwarcia instalacji. W trudnych warunkach pracy bezpieczeństwo pracowników jest na pierwszym miejscu. Jednak drugim, ważnym czynnikiem jest komfort – z tego względu ubrania do prac pod napięciem powinny zarówno chronić, jak i umożliwiać bezproblemową pracę. Odzież elektroizolacyjna i prądoprzewodząca W zależności od specyfiki wykonywanych prac może być konieczne zastosowanie innych rodzajów odzieży ochronnej. Ubrania elektroizolacyjne mają na celu ochronę ciała człowieka przed skutkami działania prądu elektrycznego. Tego typu odzież izoluje użytkownika przed napięciem – materiały, z którego jest wykonana powinny zapewniać jak najmniejszy przepływ prądu przez powłokę. Kompletny strój składa się ze spodni lub ogrodniczek, kurtki lub bluzy z długim rękawem, rękawic oraz butów. Innym rodzajem są ubrania prądoprzewodzące, wykorzystywane do prac na liniach wysokiego napięcia. W tym przypadku do produkcji odzieży wykorzystuje się specjalną przędzę z dodatkiem miedzi, która ma właściwości elektroprzewodzące. W tym przypadku kompletne ubranie zostaje uzupełnione o dopasowane skarpety oraz hełm. Wymagania dotyczące ubrań do prac pod napięciem Kompletny zestaw ubrań do prac pod napięciem powinien składać się ze spodni z długimi nogawkami, bluzy lub kurtki zakrywającej również nadgarstki, rękawic ochronnych, a także butów z wodoodporną warstwą wierzchnią oraz masywną podeszwą. Rękawice muszą być wykonane z materiałów nieprzepuszczających prądu elektrycznego, a w razie potrzeb mogą być uzupełnione o dodatkową parę wykonaną ze skóry. Rękawice elektroizolacyjne oraz ochronne, niezbędne do wykonywania prac pod napięciem znajdziemy między innymi w ofercie sklepu Hubix. Odzież musi być odporna na uszkodzenia mechaniczne, trudnopalna i odporna na działanie wysokiej temperatury. W niektórych przypadkach może być konieczne użycie odzieży antyelektrostatycznej, zapobiegającej pojawieniu się wyładowań elektrycznych. Ubrania do prac pod napięciem muszą być jednak nie tylko bezpieczne, ale również wygodne. Muszą być dobrze dopasowane do użytkownika. Zbyt duże lub zbyt małe będzie nie tylko niewygodne, ale również może spowodować narażenie na niebezpieczeństwo porażenia prądem. Ubranie nie może ograniczać ruchów i musi zapewniać wysoki komfort użytkowania – jest bowiem istotnym elementem wyposażenia osób wykonujących prace pod napięciem. Dziękujemy za ocenę artykułu Błąd - akcja została wstrzymana Polecane firmy Przeczytaj także
praca z bronią inne: np. obsługa maszyn z odsłoniętymi częściami wirującymi, żurawi samojezdnych, praca przy pulpitach sterowniczych, obsługa ciężkiego sprzętu budowlanego, podnośników i platform hydraulicznych, prace przy liniach napowietrznych niskiego, średniego i wysokiego napięcia Praca na wysokości: do 3 metrów powyżej Planując rozmieszczenie domu oraz innych obiektów na działce musimy trzymać się określonych wytycznych. Zazwyczaj największą uwagę przykładamy do tego, aby dom był postawiony w odpowiedniej odległości od granicy działki z działkami sąsiednimi oraz drogami publicznymi. Trzeba jednak pamiętać, że może się zdarzyć tak, że planując położenie domu, będziemy musieli zwrócić uwagę również na inne obiekty, w tym takie, które znajdują się poza terenem naszej działki. Przykładem mogą być tutaj linie energetyczne, ze szczególnym uwzględnieniem linii wysokiego napięcia. W jakiej odległości od linii energetycznych powinien być wybudowany dom? Czy mieszkanie w pobliżu linii energetycznych jest bezpieczne dla naszego zdrowia?Gdzie znajdziemy informacje o przebiegu linii energetycznych i odległościach, jakie należy od nich zachować?Jak to zostało wyżej wspomniane, w trakcie budowy domu, musimy pamiętać nie tylko o tym, by znajdował się on w odpowiednich odległościach od granic działki. Należy zwrócić również uwagę na to, czy w pobliżu działki nie znajdują się tak zwane obiekty uciążliwe, czyli np. wysypiska, wyrobiska, linie kolejowe i autostrady czy omawiane linie wysokiego napięcia. W miejscowym planie zagospodarowania przy takich obiektach zaznaczone są linie wyznaczające strefy ochronne, które przebiegają wokół tych chodzi o linie energetyczne i odległość, jaką należy zachować od nich przy stawianiu domu, to informacje dotyczące tych kwestii zostały zawarte w normach PN-75-EN-50341-1:1998, PN-EN-50341-1 i PN-EN-50423-1. Minimalna odległość od linii energetycznej będzie zależała od wysokości jej napięcia. Przyjmuje się, że odległość domu od linii napowietrznej o napięciu od 1 do 45 kV musi wynosić nie niej niż 3 m, przy napięciu 110 kV odległość ta powinna wynosić przynajmniej 4,9 m. Trzeba tutaj także pamiętać o tym, że odległość od linii energetycznych będzie zależała także od tego, jak łatwopalne są materiały, z jakich wybudowany został dom, ze szczególnym uwzględnieniem jest zalecane, aby linia energetyczna przebiegała nad domem. Jednak czasem dochodzi do takich sytuacji. Gdy już do tego dojdzie zaleca się zachowanie następujących odległości:dla linii o niskim napięciu (do 1 kV) 2,5 m przy płaskim dachu oraz 1 m przy dachu spadzistym;dla linii o średnim napięciu (od 1 do 45 kV) minimum 5,2 m;dla linii o napięciu 110 kV minimum 6,5 chodzi o linie energetyczne o wyższym napięciu, to w miejscowym planie zagospodarowanie przestrzennego lub w warunkach zabudowy powinny być zaznaczone pasy stref ochronnych, na których nie może zostać postawiony budynek, w którym będą przebywali ludzie, w tym dom wyborze działki, warto też dowiedzieć się, czy w przyszłości nie jest planowane postawienie w jej pobliżu linii mieszkanie w pobliżu linii energetycznych ma wpływ na nasze zdrowie?Nie ma dokładnych badań dotyczących tego, jak przebywanie i mieszkanie w pobliżu linii energetycznych wpływa na nasze zdrowie. Są jednak tezy, które mówią o tym, że istnieje zwiększone ryzyko występowania niektórych dolegliwości czy chorób (np. częstsze bóle głowy, rozdrażnienie, bezsenność, nadciśnienie), jeżeli mieszka się w pobliżu linii o wysokim napięciu – od 220 do 280 kV. Mimo braku jednoznacznych dowodów na wpływ pola energetycznego na zdrowie i komfort mieszkania w pobliżu linii energetycznych, zawsze warto zachować jak największą możliwą odległość od nich przy budowaniu domu. Da to większy komfort psychiczny mieszkańcom mieszkania w pobliżu linii wysokiego napięcia może wynikać również z tego, że wytwarzane jest pole elektromagnetyczne, które wywołuje powstawianie ładunków elektrycznych na metalowych obiektach, które znajdują się w pobliżu linii, np. na samochodach. Obiekty te stają się naelektryzowane, co w czasie dotykania może powodować szybkie i krótkotrwałe rozładowanie, które jest dość nieprzyjemnym też pamiętać o tym, że jeżeli linia energetyczna znajduje się bardzo blisko domu, może okazać się, że będziemy zmuszeni do udostępnienia posesji pracownikom zakładu energetycznego w celu naprawy ewentualnych Iwona Czyżykowska Czy zabrałeś słup wysokiego napięcia na wczasy w ciechocinku? 2017-09-24 18:34:54; Spadłeś ze słupu wysokiego napięcia? 2021-03-13 21:10:30; Dlaczego ptaki mogą siedzieć na linii wysokiego napięcia i nie kopnie ich prąd? 2006-12-14 12:56:27; Na słupie wysokiego napięcia Hardkor czy głupiec. 2010-12-17 09:05:56 Call Center w liniach lotniczych z językiem rosyjskim ...C1) - Bardzo dobra znajomość języka angielskiego ( min. B2) - Wysokie umiejętności interpersonalne - Doświadczenie w pracy z klientem mile widziane Korzyści: - Prywatna opieka medyczna - Karta multisport - Benefity podróżnicze oraz zniżka na bilety lotniczeGrafton Recruitment Sp. z Center w liniach lotniczych z językiem rosyjskim6000 - 7000 zł ...klientem mile widziane Korzyści Prywatna opieka medyczna Karta multisport Benefity podróżnicze oraz zniżka na bilety lotnicze W celu złożenia aplikacji prosimy o kliknięcie przycisku „Aplikuj teraz“ i postępowanie zgodnie z instrukcjami. W przypadku... Operator linii ...Dodatkowym atutem będą aktualne uprawnienia UDT na obsługę suwnic i żurawi z poziomu 'zero' Zadania: Obsługa automatycznej linii odlewniczej Nadzór i kontrola procesu technologicznego Obsługa monitora produkcyjnego Obsługa suwnicy, wciągników sterowanych... Operator na linii montażu4150 zł ...z branży produkcyjnej_ metalurgia, w związku z poszerzeniem działu montażowego poszukuje pracowników na stanowisko: Operator na linii montażu Mamy 60 wolnych miejsc pracy Operator na linii montażu Naszemu pracownikowi zapewnimy: Dofinansowanie do paliwa... Kasjer lotniczy ...Kasjer lotniczy Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków ~ Osoba ta będzie odpowiedzialna za obsługę rezerwacji klientów biznesowych w zakresie przelotów, wynajmu samochodów oraz sprzedaży ubezpieczeń. Nasze wymagania umiejętność obsługi klienta na... Spedytor lotniczy ...zleconych przewozów. Realizacja międzynarodowych transportów lotniczych. Optymalizacja kosztów transportu (negocjowanie stawek na... ...przebiegiem procesu transportowego. Współpraca z zagranicznymi liniami lotniczymi. Organizacja odpraw celnych. Prowadzenie... Firma Transportowa MP TRANS Marcin PiteraPracownik obsługi linii odlewniczej ...Do Twoich obowiązków będzie należało: obsługa automatycznej linii odlewniczej, nadzór i kontrola procesu technologicznego, obsługa pieca oraz monitora ekranowego przy liniach odlewniczych, obsługa suwnicy, wciągników sterowanych z poziomu 'zero', prace transportowe... Spedytor międzynarodowy/morski/lotniczy Zakres obowiązków: planowanie i organizacja transportu; optymalizacja kosztów transportowych; pozyskiwanie zleceń transportowych; wystawianie faktur i podejmowanie działań windykacyjnych; aktywne nawiązywanie i utrzymywanie relacji z klientami oraz przewoźnikami...Pracownik porządkowy Port Lotniczy Wrocław Zakres obowiązków: Dbanie o porządek w hali lotniska, Zbieranie wózków bagażowych, Obsługa kontenerów. Oczekiwania: gotowość rozpoczęcia pracy od zaraz, Sumienność, punktualność i odpowiedzialność. Oferta: Współpraca długoterminowa...Spedytor Morsko-Lotniczy ...Spedytor Morsko-Lotniczy Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków Bieżący kontakt z grupą przypisanych klientów, monitorowanie potrzeb oraz organizowanie w ich imieniu transportów morskich oraz lotniczych, Rezerwowanie i zapewnienie prawidłowej obsługi... Pracownik porządkowy Port Lotniczy Wrocław ...Aktualnie dla jednego z naszych klientów poszukujemy kandydatów na stanowisko: Pracownik porządkowy Miejsce pracy: Port Lotniczy Wrocław Pracownik porządkowy Port Lotniczy Wrocław Numer referencyjny: 0070610 Miejsce pracy: Wrocław Dbanie o porządek... Spedytor Lotniczy ...Spedytor Lotniczy Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków Osoba zatrudniona na tym stanowisku będzie odpowiedzialna za realizowanie zleceń spedycyjnych frachtu lotniczego (eksport-import), a także: Aranżowanie i nadzór realizacji przesyłek lotniczych... Greencarrier Freight Services Polska Sp. z Linii Montażowej ...Operator Linii Montażowej Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków montaż podzespołów: zawory, pompy, silniki pakowanie gotowych produktów do wysyłki przestrzeganie zasad BHP zachowanie porządku na stanowisku pracy Nasze wymagania dokładność... Młodszy Technik Przeglądów Lotniczych (MRO) ...Młodszy Technik Przeglądów Lotniczych (MRO) Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków Serwisowanie podzespołów lotniczych zgodnie ze specyfikacją techniczną (CMM) Wykonywanie napraw i regeneracji części Obsługa stanowisk i urządzeń testujących Zwalnianie... Młodszy lider linii pakującej ...Młodszy lider linii pakującej Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków Zlecanie i weryfikacja poprawności wykonywanych zadań podległych pracowników Organizowanie przezbrojeń linii pakujących Aktywny udział w działaniach poprawiających wydajność, jakość... Truvant Europe Sp. z Drugiej Linii Wsparcia IT ...Technologie, których używamy System operacyjny ~ Windows Twój zakres obowiązków Zapewnienie zdalnego wsparcia drugiej linii dla międzynarodowego klienta Rozwiązywanie problemów i konfigurowanie aplikacji, znajdowanie rozwiązań dla występujących problemów... Pracownik produkcji, Оperator linii produkcyjnej15,11 - 17,68 zł / stawka godzinowa ...produkcja akumulatorów do samochodów elektrycznych · Inspekcja i nadzór pracy maszyny · Prosta konserwacja maszyn · Utrzymanie linii produkcyjnej Czego oczekujemy? · Umiejętność pracy w zespole · Sprawność fizyczna · Chęć pracy w systemie zmianowym... Koordynator ds. sprzedaży i rozwoju linii biznesowej ...Progres Permanent Recruitment to ekspercka linia biznesowa Grupy Progres w dziedzinie rekrutacji stałych. Specjalizuje się w doborze specjalistów, menadżerów, kadry zarządzającej w sektorach takich jak: IT, Produkcja, Logistyka, Budownictwo, Finanse, Sprzedaż i... Konsultant pierwszej linii wsparcia z j. niemieckim ...Konsultant pierwszej linii wsparcia z j. niemieckim Miejsce pracy: Wrocław Twój zakres obowiązków Przyjmowanie i rejestrowanie zgłoszeń od klientów Kontakt z klientem niemieckojęzycznym Zapewnienie proaktywnej komunikacji i przejęcie kontroli nad procesem... Elektromonter linii kablowych3010 zł ...Zakres obowiązków: Wykonywanie instalacji kablowej , wytryczanie tras linii kablowychMiejsce pracy: ul. Ksiegowa 19/1, 53-225 Wrocław oraz wg zleceń na terenie powiatu dolnośląskiego Forma umowy: umowa o pracę na czas nieokreślony w godzinach od z7iAflT.
  • wg1xfov0z1.pages.dev/66
  • wg1xfov0z1.pages.dev/60
  • wg1xfov0z1.pages.dev/3
  • wg1xfov0z1.pages.dev/22
  • wg1xfov0z1.pages.dev/2
  • wg1xfov0z1.pages.dev/98
  • wg1xfov0z1.pages.dev/57
  • wg1xfov0z1.pages.dev/14
  • praca na liniach wysokiego napięcia